محرم است و حال و هوای عزاداری امام حسین (ع)، امام عاشقان، در سراسر ایران پیچیده است. حسینیهها، مساجد، تکیهها و حتی خانهها مملو از عاشقانی هستند که برای عرض ارادت به امام حسین و یارانش، در مجالس و محافل عزاداری حاضر میشوند. در این میان برخی مکانها به دلیل وسعت و بزرگی، شور و حال بیشتری دارند چرا که جمعیت کثیری را گرد هم میآورند تا با اتحاد و یکرنگی، مراسم عزاداری را به شکل گستردهتر و تاثیرگذارتر بجا بیاورند. حسینیه اعظم زنجان یکی از همین مکانهاست که هر سال در روز هشتم ماه محرم، شب تاسوعای حسینی، مراسم باشکوهی را با حضور خیل عظیمی از جمعیت، برگزار میکند.
حسینیه اعظم زنجان
این حسینیه که قدمت آن نامعلوم است و روایتهای مختلفی درمورد تاریخچهی آن وجود دارد، مکانی وقفی است و به عنوان دومین قربانگاه بزرگ جهان اسلام بعد از منا، در ایران شناخته شده است و مراسم پرشورش، دهمین میراث معنوی در فهرست میراث ملی کشور است.
مجموعه این حسینیه، امروز با بیش از ۱۲ هزار متر مربع مساحت دارای امکانات و فضاهای متعدد فرهنگی، مذهبی، درمانی و خدماتی از جمله کتابخانه، شبستانهای مختلف، دارالشفاء، صندوق قرض الحسنه و … است و از مهمترین مراکز تأثیرگذار فرهنگی و مذهبی شهر زنجان است.
قربانی سیزده هزار راس دام
مراسم به این شکل است که دستهجات عزاداری حرکت خود را از حسینیه اعظم زنجان شروع میکنند و هنگام اذان مغرب در امامزاده ابراهیم به پایان میرسانند. بیش از پانصد هزار نفر در این مراسم شرکت میکنند و در طول مسیر بیش از سیزده هزار رأس دام، قربانی و تقدیم حسینیه میشود تا در بین شهروندان توزیع شود.
یوم ابوالفضل و یوم العباس
این دستهی عظیم عزاداری که از آن به عنوان بزرگترین تجمع عزاداران حضرت سید الشهداء (ع) در ایران به شمار میرود، به نام و یاد برادر بزرگوار امام حسین (ع) و علمدار کربلا یعنی حضرت ابوالفضل العباس (ع) در روزی به حرکت درمیآید که در تقویم سوگواری محرم زنجان به «یوم ابوالفضل و یوم العباس» معروف است. این مراسم خودجوش، نمونهای از وحدت و یکپارچگی است چرا که جمعیتی عظیم با نظم و شور خاصی این مراسم را برگزار میکنند و به عنوان یکی از بزرگترین آیینهای مذهبی در ایران از آن یاد میشود.