یکی از اصلی ترین و مهم ترین سوغاتی های آذربایجان شرقی و به خصوص شهر جلفا، مربای گردو است. استان آذربایجان شرقی یکی از مراکز اصلی تولید گردو در کشورمان است. همین بالا بودن میزان تولید گردو در این استان، موجب شده که مربای گردو به یکی از سوغاتی های این خطه تبدیل شود.
مربایی سرشار از فواید بی شمار
یکی از اسرار طول عمر و شادابی مردمان آسیای میانه، مصرف مربای گردوی تازه است. مربایی که در کشورمان هم تهیه می شود و سوغاتی مناطقی مانند آذربایجان شرقی و به خصوص شهر جلفا محسوب می شود. این مربا از گردوی سبز نارس یا چاقاله ی گردو تهیه می شود. این گردوها را تنها یک ماه از اواسط خرداد ماه تا اواسط تیر ماه در سال می توان جمع آوری کرد. تهیه ی مربای گردو کمی زمان بر است، ولی چشیدن طعم آن توصیه می شود. علاوه بر طعم بسیار خوشمزه ی این مربا، از فواید بی شمار آن نیز نمی توان چشم پوشی کرد.
طرز تهیه ی مربای گردو
برای تهیه این مربا اولین اقدام آن است که داخل یک قابلمه ی بزرگ، آهک زنده می ریزند. سپس آب را به آرامی به آن اضافه کرده و هم می زنند. برای اینکه آهک ته نشین شود، این محلول را یک شب نگه می دارند. سپس آب روی آن را به آرامی داخل ظرف دیگری خالی می کنند، به طوری که آهک ته نشین شده در ته ظرف باقی مانده و با آب آهک مخلوط نشود. رسوب ته ظرف را دور می ریزند و آب آن را نگه می دارند.
در ادامه یک ظرف را پر از آب کرده و کنار دست خود قرار می دهند. سپس یک لایه ی نازک از روی پوست گردو را با چاقو می گیرند و بلافاصله داخل ظرف آب می اندازند. این گردوها باید به مدت ۲۰ روز در آب بماند و هر روز آب آن را عوض می کنند تا بو نگیرد.
بعد از ۲۰ روز گردوها را داخل آب آهک آماده شده می ریزند و به مدت ۵ ساعت در آن نگه می دارند. سپس از آب آهک خارج کرده و به خوبی می شویند تا آب آهک کاملا از روی آن پاک شود. سپس پوست گردوها را به وسیله ی چاقو یا یک سوزن بزرگ لحاف دوزی سوراخ می کنند. داخل قابلمه آب پر کرده، روی حرارت قرار می دهند و بعد از به جوش آمدن آب، گردوها را به مدت ۵ دقیقه درون آب می پزند. سپس داخل صافی ریخته و با آب سرد فراوان شستشو می دهند.
مرحلۀ پایانی
همین کار را ۴ بار دیگر تکرار می کنند. یعنی ۵ دقیقه می جوشانند و سپس در صافی ریخته و با آب فراوان می شویند. برای آخرین بار گردوها را داخل آب جوش می ریزند و تا وقتی که کمی نرم شود، یعنی حدود ۴۰ دقیقه می پزند.
در ادامه یک کیلوگرم شکر را با ۲ لیوان آب مخلوط کرده و روی حرارت قرار می دهند تا به جوش آید. سپس گردوهای پخته شده را داخل شربت می ریزند و در ادامه، میخک را هم اضافه می کنند. بعد از اینکه به قوام لازم رسید، آب لیموی تازه را می گیرند و به مربا اضافه می کنند. پس از ۳ تا ۴ دقیقه جوشیدن، مربا را از روی حرارت برمی دارند.